- Beginpagina
- PROJECTEN
- Binnenshuis verbouwen
- Elektra aanleggen
- Stroomkabels en elektriciteitsdraden
Leestijd 6 min.
Over het algemeen bestaan kabels uit een- of meeraderige groepen aders die met een isolerende stof omhuld zijn. Deze kabels zijn bestemd voor de overdracht van informatie of energie. Hier lees je alles over stroomkabels en elektriciteitsdraden.
Kabels kopen?
- Een beetje leidingkennis
- De juiste kabel voor iedere taak
- Kabels die je permanent kan plaatsen
- Kabels die je flexibel kunt plaatsen
- Symbolen voor kabelkwaliteiten
Een beetje leidingkennis
De isolatie die de aders omhullen, bestaat normaal gesproken uit kunststof. Deze bedekken de afzonderlijke aders en de hele kabel als groep. De elektrische geleiders zijn meestal van koper gemaakt. Soms zijn ze ook van aluminium of verschillende metalen legeringen gemaakt. Om elektromagnetische afscherming of andere mechanische bescherming te waarborgen, kunnen kabels uit nog meerdere lagen van verschillend materiaal bestaan.
Elektriciteitskabels bestaan aan de binnenkant uit afzonderlijke draden of aders, die geleiders worden genoemd. Deze hebben verschillende kleuren, waaraan je de functie en de aansluitplaats kunt herkennen. Het is verstandig om altijd eerst te meten (met het juiste gereedschap) of de kleuraanduiding ook daadwerkelijk klopt.
Er wordt onderscheid gemaakt tussen de fasedraad, nuldraad en de aarde:
- De fasedraad (ook wel fase genoemd) is met bruin of zwart ommanteld. De fasedraad leidt doorgaans de stroom naar de schakelaar of naar de contactdoos en wordt aangeduid met de letter 'L'.
- De nuldraad (of nulleider) voert doorgaans de stroom van de verbruiker terug naar het elektriciteitsnet. Deze draad heeft een blauwe mantel en wordt aangeduid met de letter 'N'.
- De aarde (of aarddraad) heeft een groen-gele mantel. Hij leidt levensgevaarlijke foutspanningen naar de aarde af. Bij verbruikers die het aardesymbool dragen, is daar de aardleiding aangesloten. Contactdozen met zo’n draad worden 'geaarde contactdozen' genoemd. De aarde wordt aangeduid met de letters 'PE'.
De juiste kabel voor iedere taak
Bij het kiezen van kabels en draden spelen verschillende factoren een rol. Veel kabels zijn ervoor gemaakt de elektrische energie te transporteren, die dan bijvoorbeeld lampen in onze huizen en tuinen verlicht.
Maar niet elke kabel is hetzelfde. Welke kabel je nodig hebt, hangt onder andere af of deze binnenshuis of buitenshuis wordt gelegd. Er zijn ook kabels die informatie doorgeven, zoals telefoonkabels. Luidsprekerkabels daarentegen transporteren audiosignalen, bijvoorbeeld van de versterker van je Hi-Fi-installatie naar de luidsprekers. Kabels mag je nooit voor een andere doel gebruiken dan waarvoor ze bestemd zijn. Gebruik voor je project daarom uitsluitend de daarvoor bedoelde producten. De keuze van geschikte kabels en hun aansluiting moet door een elektricien worden gemaakt.
Kabels die je permanent kan plaatsen
| Kabels en hun omschrijving | Toepassing | |
|---|---|---|
| 1 | Lintkabel (NYIFY) | De kunststof lintkabel met koperen geleiders wordt permanent in of onder pleister in droge ruimtes gelegd. Dit type kabel is niet toegestaan voor houten huizen vanwege brandbare materialen en holle ruimtes. Vaklieden raden gedeeltelijk het gebruik ervan af, omdat het een hoog veiligheidsrisico met zich meebrengt. |
| 2 | Mantelkabel (NYM-J) | De mantelkabel wordt permanent gelegd onder pleister, in pleister of op pleister in droge, vochtige en natte ruimtes, en in metselwerk en in beton (met uitzondering van schud-, tril- en stampbeton). In een beschermbuis is de mantelkabel ook buitenshuis toegestaan. Dit type kabel mag niet in de grond worden gelegd. |
| 3 | Coaxiale antennekabel | Deze kabel kan in kabelgoten, in lege leidingen, op of onder pleister, in droge en vochtige ruimtes en zelfs buitenshuis, geen direct zonlicht, worden gelegd. Dit type kabel mag niet worden gebruikt in de grond. |
| 4 | Telefoonkabel (bijvoorbeeld 4 x 2 x 0,6) | Telefoonkabels kunnen bij voorkeur permanent gelegd worden voor telefooninstallaties in vochtige en natte ruimtes. Voor sterkstroomtoepassingen zijn ze niet toegestaan. |
| 5 | Aardkabel (bijvoorbeeld NYY) | Aardkabels zijn stroom- en communicatiekabels die bedoeld zijn om in de grond te leggen.. Daarvoor is geen kabelisolatiemantel nodig. Een passende afdekking moet de kabel tegen mechanische beschadigingen beschermen, en ter identificatie moet je een markeerband bij de kabel leggen. Voor spanningen tot 200 kV bestaat de mantel uit zwart kunststof. |
Kabels die je flexibel kunt plaatsen
| Kabels en hun omschrijving | Toepassing | |
|---|---|---|
| 6 | Rubberkabel (H05RR-F, H07RN-F) | Rubberkabels zijn verkrijgbaar in een lichte en middelzware uitvoering. De lichte versies (bijvoorbeeld H05RR-F) zijn bestemd voor elektrische apparaten (stofzuigers, keukenapparaten, ovens, soldeerbouten, enz.) in huishoudens en op kantoor. Ze kunnen ook permanent worden gelegd in meubelen of decoratieve bekledingen. In de middelzware uitvoering (H07RN-F) mag de rubberkabel ook in de buitenlucht (bijvoorbeeld grasmaaiers) worden gebruikt. Grote machines, zoals meestal in commerciële bedrijven worden gebruikt, worden aangesloten met dit type rubberkabels (tafelcirkelzagen, lasapparaten, enz.). |
| 7 | Pvc-kabel (H03VV-F, H05VV-F) | Ook de pvc-kabel is verkrijgbaar in een middelzware en een lichte uitvoering. De lichte uitvoering (H03VV-F) wordt gebruikt voor huishoudelijke apparaten en kantoormachines, de middelzware uitvoering (H05VV-F) is geschikt voor huishoudelijke apparaten, zoals wasmachines of koelkasten. |
| 8 | Twinkabel (geïsoleerde aders) | Geschikt voor gebruik in droge ruimtes als installatiekabel bij kleine mechanische belasting in huishoudens. Alleen goedgekeurd voor zwakstroom. |
| 9 | Luidsprekekabel (LS-FL) | Deze kabels zijn geschikt voor luidsprekers. Ze kunnen ook in en op lampen gelegd worden. Voor de inbouw in auto’s wordt bij voorkeur een grotere diameter (vanaf 2 x 4 mm²) gebruikt. |
| 10 | Verlichtingskabel (H05RNH2-F) | Lichtketting met speciale fittingen. |
| 11 | Siliconenkabel (SIHF-J) | Geschikt voor droge, vochtige of natte ruimtes, tot 180°C (voor sauna-aansluiting). |
| 12 | Vinyl installatiedraad (H07V-U, H07V-R, | Vinyl installatiedraad wordt in schakel- en verdeelinstallaties en in droge ruimtes in lege leidingen gelegd. |
Symbolen voor kabelkwaliteiten
Elke kabel is voorzien van een code. Die verwijst naar de constructie, bijvoorbeeld het materiaal van de isolatie en de mantel, aantal aders en kabeldiameter, en is daarmee een indicatie van de kabelkwaliteit. Zo ontcijfer je de kabelcode:
Voor gebruik binnenshuis
De standaarduitvoering voor normale belasting. Mantel en isolatie van de individuele aders van kunststof.
Voor gebruik binnenshuis en kort buitenshuis
Uitvoering met mantel en isolatie van de individuele aders van flexibel natuurlijk of synthetisch rubber.
Voor permanent gebruik buitenshuis
Bestand tegen olie. Isolatie van de individuele aders van flexibel natuurlijk of synthetisch rubber. Mantel van neopreen.
Voor permanent gebruik buitenshuis
Bestand tegen olie. Zeer hoge mechanische belastbaarheid. Bestand tegen kou tot -35 °C. Mantel van zeer flexibel speciaal kunststof.